پیوند یوگا با باورهای هندو؛ حقیقت یا شایعه؟

آیا یوگا تنها یک ورزش آرامشبخش است یا نوعی عبادت هندو؟ گزارشها نشان میدهند حرکات یوگا ریشه در مناسک عبادی مرتبط با خدایان هندو دارند و برخی از وضعیتهای مشهور مانند "سوریانامسکار" مفهوم نیایش الهه خورشید را در خود دارد.
اساتید یوگا بر این عقیدهاند که حرکات و وضعیتهای مختلف بدن در یوگا بهطور دقیق به عنوان مناسکی عبادی و نیایش با خدایان هندو طراحی شدهاند. این حالات که شامل وضعیتهای بدنی (آسانا)، حالات نشستن (باندا) و حالات دست (مودرا) میشوند، نوعی پوجا (نیایش) هستند که برای تکریم خدایان هندویی اجرا میشوند. یکی از مقدماتیترین حرکات یوگا که اغلب در مراکز آموزشی تدریس میشود، آسانای سوریانامسکار است.
سوریانامسکار: سلام به خورشید یا پرستش الهه خورشید؟
در ابتدا مفهوم آسانای سوریانامسکار به فارسی “سلام بر خورشید” ترجمه شده است، اما واقعیت این است که این حرکت در اصل بهمعنای “پرستش الهه خورشید (سوریا)” میباشد. سوریانامسکار از سه واژه ترکیب شده است: سوریا به معنای خدای خورشید، نماس به معنی نماز و کار به معنای فعل. در نتیجه معنای تحتاللفظی این عبارت به انجام نماز برای خدای خورشید اشاره دارد.
مرحلههای مختلف یوگا
یوگا دارای هشت مرحله است و در مراحل ابتدایی، آموزش بیشتر بر حرکات بدنی (آسانا) متمرکز است. اما پرسش اینجاست که آیا همانطور که تبلیغ میشود، یوگا تنها یک ورزش برای جسم و ذهن است یا پوششی برای اهداف دیگر؟ پاسخ این است که یوگا در واقع نوعی عبادت به بتهای هندو است و اساساً ورزش بهحساب نمیآید. مثلا اگر کسی وارد یک مسجد شود و نماز مسلمانان را مشاهده کند، ممکن است آن را نوعی ورزش تلقی کند. اما حقیقت این است که نماز یک اعمال عبادی برای ارتباط با خالق جهان است و نه یک ورزش.
عبادت بهجای حرکتهای بدنی
حرکات بدنی در یوگا عمدتاً ثابت و فاقد تحرک هستند و اصطلاحاً بهعنوان پوجا (اعمال پرستش خدایان هندویی) شناخته میشوند. اساتید برجسته این حوزه معتقدند که وضعیتها و حرکات بدنی یوگا در واقع برای عبادت خدایان طراحی شدهاند و نه بهعنوان فعالیتی جسمانی. به عنوان مثال، برای کسانی که به دنبال موفقیت مالی هستند، توصیه میشود مانترای الهه لاکشمی را تکرار کنند تا از این الهه برای دستیابی به ثروت استمداد طلبند. چنین آموزههایی نشاندهنده ارتباط مستقیم یوگا با آیینهای دینی هندویی هستند.
هدف واقعی یوگا
در حقیقت، هدف اصلی یوگا توقف فکر و بیداری نیروی مرموز کندالینی است. این نیرو به نوعی آگاهی برتر هدایت میکند. برنامههای تنفسی یوگا نیز باعث کاهش عملکرد ذهنی و توقف فکر میشوند. بر خلاف ورزشهای جسمانی که بر تحرک و فعالیت بدن تأکید دارند، حرکات یوگا بر اساس توقف عملکرد بدن و اعصاب طراحی شدهاند تا در نهایت منجر به توقف ذهن شوند. از این منظر، یوگا بهجای یک ورزش، نوعی آیین عبادی تلقی میشود.
منبع: رکنا
اخبار ورزشی