فرونشست زمین در مازندران؛ از فرضیه تا واقعیت
فرونشست زمین در نوار ساحلی خزر که به تازگی از سوی بخش زلزله و فرونشست مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی مطرح شده، زنگ خطر را در نواحی ساحلی خزر به‌ویژه مازندران و بخش‌هایی از استان گلستان به صدا درآورده است.
به گزارش در لحظه، مجید جباری: درحالی‌که یک مرکز تحقیقاتی وابسته به وزارت راه و شهرسازی، دلیل تشدید فرونشست در سواحل دریای خزر را پسروی آب دریا عنوان می‌کند و نسبت به عواقب آن هشدار می‌دهد، سازمان حفاظت محیط‌زیست معتقد است که موضوع فرونشست زمین در سواحل دریای خزر خیلی مطرح نیست و در حد یک فرضیه است.
رئیس بخش زلزله و فرونشست مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی در این باره گفت: از۵۰سال گذشته فرونشست زمین در استان‌های خراسان رضوی، جنوب تهران، کرمان و اصفهان ثبت شده است. اما این پدیده در استان‌های شمالی وجود نداشت. براساس تحقیقات انجام شده، فرونشست در مازندران از جلگه آمل به سمت منطقه گلوگاه در شرقی‌ترین نقطه مازندران تشدید شده و یک نوار ساحلی را تحت‌تأثیر قرار داده است.
دلیل فرونشست
علی بیت‌اللهی دلیل فرونشست در مازندران را پسروی آب دریای خزر عنوان کرد. او افزود: با پسروی آب دریا، آب‌های زیرزمینی اُفت می‌کند و از آنجا که رسوبات ساحلی دریا ریزدانه هستند، متأسفانه فرونشست زمین در چنین رسوباتی بیشتر تأثیر می‌گذارد و فرونشست تشدید می‌شود. وقتی آب دریا پایین می‌رود آب های زیرزمینی را به سمت دریا می‌کشد. آب زیرزمینی در مناطق ساحلی حالت پیوسته دارد. آب‌های زیرزمینی در سواحل با آب دریا در ارتباط است. وقتی آب دریا پایین می‌رود، آب‌های زیرزمینی این خطوط ساحلی هم افت می‌کنند و موجب کاهش سطح آب‌های زیرزمینی در خطوط ساحلی به‌ویژه در افق‌هایی با عمقی بالاتر می‌شود که نتیجه مستقیم آن، فرونشست و تشدید این پدیده و مهم‌تر از آن، افزایش خطرات ناشی از وقوع زلزله در نوار ساحلی است.
او گفت: ما به‌عنوان مرکز تحقیقاتی وابسته به وزارت راه و شهرسازی پروپوزال و طرح‌های لازم را به دستگاه‌ها و مدیران تصمیم‌گیر ازجمله وزارت کشور، استانداری‌ها، ادارات کل راه و شهرسازی اعلام کردیم. در این زمینه هشدار دادیم که چاره کار، تدوین مقررات ملی فرونشست زمین و ضوابط کنترلی و جدی در استان‌های مختلف کشور و پیشگیری از وقوع حادثه است.
معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست اما در این باره گفت: فرونشست در دریا معمولاً به این صورت مصداق ندارد. اگر هم مطرح باشد در حد یک فرضیه است. نوسانات سطح آب دریای خزر طی ۲۰ سال گذشته وجود داشته است. مجتبی ذوالجودی افزود: طولانی شدن روند کاهش تراز آب دریای خزر اما جای نگرانی دارد. راهکار مدیریت آن، همکاری ۵ کشور حاشیه دریای خزر است. کشورهای حاشیه شمال دریای خزر، بیشترین آسیب را از کاهش تراز آب دریا خواهند دید. چون خزر در آن منطقه کمترین عمق را دارد ولی اعماق دریای خزر سمت ایران زیاد است. با تهدید کمتری از لحاظ کاهش تراز آب دریا روبه‌رو هستیم. تراز آب دریای خزر به‌عنوان یکی از پروتکل‌های مدنظر کنوانسیون تهران در حال پیگیری است. در یک سال اخیر نشست‌هایی در کشور حاشیه‌ای دریای خزر از جمله تهران برگزار شده است. امیدوارم با سیاستگذاری‌های این کشورها و همگرایی بیشتر، شرایط بهتری را برای دریای خزر رقم بزنیم.
همشهری آنلاین