خشکسالی در ایران عمدی است؟

به گزارش در لحظه، داریوش گل‌علیزاده درباره نقش مداخلات منطقه‌ای احتمالی در تغییرات بارندگی کشور اظهارداشت: امسال چهارمین سالی است که وارد خشکسالی شده‌ایم. بنابراین باید در این زمینه بررسی‌های بیشتر و دقیق تربیت انجام شود تا به نتیجه علمی برسیم.

وی درباره اینکه همه خاورمیانه درگیر کم بارشی و تغییر اقلیم است اما چرا اثر آن در ایران نسبت به کشورهای دیگر بیشتر است. گفت: در میزان بارندگی و بروز آن متغیرهای زیادی تأثیرگذار است. صرفاً اینکه ابرهای باران‌زا وارد کشور شده‌اند یا نه مطرح نیست. در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز داریم تا بتوانیم با تکیه بر آنها اظهارنظرهای علمی داشته باشیم.

گل علیزاده همچنین درباره تأثیر نحوه مدیریت منابع آب بر خشکسالی و کمبود رطوبت افزود: یکی از ملزومات باران وجود رطوبت برای تشکیل ابرهای باران‌زا است که به طور قطع مدیریت منابع آب بر این مسأله بی‌تاثیر نیست، یکی از مشکلات بزرگ کشور نحوه مدیریت منابع آب است از این منابع به درستی استفاده نمی‌کنیم.

وی ادامه داد: همچنان برای کشاورزی، آبیاری فضای سبز و حتی ساخت و ساز از آب شرب استفاده می‌کنیم این یعنی اینکه هنوز تغییر اقلیم و تأثیر آنرا باور نکرده‌ایم.

آیا تغییر مسیر ابرهای باران در کشور صحت دارد؟

گل علیزاده گفت: یکی از موضوعات مطرح شده در این سمینار، استفاده از فناوری‌های نوین و باروری ابرها است که کارشناسان حاضر در جلسه آن را از ابعاد مختلف مورد ارزیابی قرار دادند. البته تا پیش از این هماهنگی بین دستگاه‌ها وجود نداشت. با وجود اینکه یک سری اقدامات پراکنده در این زمینه انجام شد. اما در صدد جمع‌بندی همه آنها هستیم اما مسأله این است که پراکندگی اطلاعات موجب تشویق جامعه می‌شود بنابراین باید اطلاعات درستی تزریق شود.

وی افزود: هدف از برگزاری این کارگروه این بود که با نتایج به دست آمده از آن، برای تصمیم‌گیری‌های مهم در این زمینه به جمع‌بندی مناسبی برسیم. در نهایت پس از جمع‌بندی همه طرح‌هایی که در این زمینه انجام خواهند شد. یک معیار مشخص برای سنجش داده‌ها و ارزیابی نتایج داشته باشیم و با توجه به اهمیت موضوع و بر اساس جمع‌بندی‌های این نشست تصمیم گرفته شد تا با کمک کارشناسان و متخصصان از تمام علوم مربوطه استفاده شود.

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست درباره اینکه آیا تغییر مسیر ابرهای باران در کشور صحت دارد یا نه تاکید کرد: به طور قطع یکی از پیامدهای اصلی تغییر اقلیم کم بارشی است که چند سالی است با آن مواجه هستیم با این وجود به دلیل نادیدن گرفتن تغییر اقلیم، نتیجه این می‌شود که مسائلی همچون تغییر مسیر ابرهای باران‌زا مورد توجه قرار می‌گیرد. در حالی که اطلاعات امروز نشان‌دهنده این است که کم بارشی و سیر نزولی بارندگی در همه کشورهای همسایه نیز وجود دارد اما همه اینها به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد، اگر به نتیجه برسیم که فناوری‌ها در کشور به کاهش تبعات تغییرات اقلیمی کمک می‌کند از این فناوری‌ها استفاده خواهیم کرد.

وی افزود: در گذشته نیز تجربیاتی وجود داشته اما به دلیل اینکه معیارهای مشخصی برای ارزیابی نداشتیم نتوانستیم به درستی از این طرح‌ها و تجربیات آن استفاده کنیم. به نتایج مثبتی دست یابیم به طور مثال وزارت نیرو مسئولیت استفاده از این فناوری‌ها را بر عهده دارد. اما باید از همه ظرفیت‌های دستگاه‌های اجرایی استفاده شود تا ما بتوانیم به صورت هدفمند از این طرح‌ها بهره ببریم.

اظهارنظر درباره علت کم بارشی در کشور

گل علیزاده اظهار داشت: توجیه اقتصادی اجرای این طرح‌ها نیز بسیار مهم است مبنی بر اینکه موضوعی که برای آن هزینه می‌شود چقدر برای کشور دستاورد دارد و همچنین ابعاد اجرای پروژه نیز بسیار مهم است. اما نکته مهم این است که جلسه امروز هنوز به جمع‌بندی مناسبی نرسیده که آیا در زمینه کم بارشی‌ها سیستم‌های بارشی دستکاری شده یا همان تأثیر تغییر اقلیم است.

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: اگر قرار است اطلاعاتی برای تصمیم‌گیری‌های کلان کشور جمع آوری شود. به دقت و جلسات بیشتری نیاز است، باید جلسات کارشناسی زیادی برگزار شود. تصمیمات مناسبی برای رفع مشکلات گرفته شود اما اگر قرار باشد با یک جلسه برای موضوع به این مهمی به نتیجه برسیم به طور قطع با احتمال اشتباه بیشتری همراه خواهد بود.

وی با تاکید بر اینکه گزارش‌های ارائه شده در این جلسه نشانگر تأثیر تغییرات اقلیمی بر شرایط بارندگی‌ها است. گفت: دانش تا زمانی که در خدمت مردم و در راستای ارتقای زندگی بشر باشد ارزشمند است اما وقتی نسبت به آن شناخت کافی نداریم باید با احتیاط کامل گام برداریم. خسارتی به محیط زیست کشور وارد نشود.

گل علیزاده تاکید کرد: در بسیاری از نقاط جهان مساله تغییر اقلیم هنوز ناشناخته است. معمولاً هر مسأله علمی موافق و مخالف خود را دارد بنابراین رسیدن به جواب صحیح نیازمند بررسی‌های بیشتری است برای این منظور در زمینه بارش‌ها نیز میزان بارندگی ۳۰ ساله کشورهای همسایه بررسی شد. نتیجه نشان داد آنها تحت تأثیر تغییر اقلیم با کم بارشی مواجه هستند.

وی افزود: به هر حال برای اظهارنظر درباره علت کم بارشی در کشور و نظر درباره گفته‌های اخیر مبنی بر دستکاری ابرها و جو نیاز به بررسی بیشتری داریم، از این رو این سلسله نشست‌ها به طور مداوم انجام خواهد شد و به محض رسیدن به نتیجه، دستاوردها در اختیار افکار عمومی قرار خواهد گرفت.

منبع: مهر