راز مرگ توتعنخآمون پس از قرنها فاش شد: مالاریا و شکستگی پا

فرعون با چندین بیماری از جمله بیماری کوهلر نوع ۲، بهعنوان یک اختلال نادر استخوانی در پاهای کودکان که جریان خون به بافت استخوانی را محدود کرده و باعث نکروز (مرگ بافت) میشود نیز دست به گریبان بوده است.
به گزارش سرویس سرگرمی درلحظه، از کشف آرامگاه «توتعنخآمون»، یکی از مشهورترین فراعنه مصر باستان در سال ۱۹۲۲ تاکنون، گمانهزنیهای بسیاری برای چگونگی مرگ فرعون مصر انجام و سناریوهای متعددی مطرح شده بود؛ اما اینک باستانشناسان با مطالعه DNA این مومیایی ۳۳۰۰ ساله دریافتهاند این پادشاه جوان بر اثر ابتلا به بیماری مالاریا و ضعف جسمانی ناشی از شکستگی استخوان پا درگذشته است.
یک آرامگاه و ۵ هزار اثر تاریخی
به گزارش ایران، آرامگاه «توتعنخآمون» واقع در دره پادشاهان، همراه با حدود ۵ هزار اثر تاریخی و باستانی، ۴ نوامبر ۱۹۲۲ توسط هاوارد کارتر و با حمایت مالی «لرد کارنارون» به صورت دست نخورده یافت شد. در این آرامگاه سنگی که از آن به عنوان مهمترین یافتههای باستانشناسی در سده بیستم میلادی یاد میشود، ۳ تابوت وجود داشت که آخرین تابوت از جنس طلا و حاوی بدن مومیایی شده «توتعنخآمون» بود و البته این مومیایی با وجود گذشت بیش از ۳ هزار سال، کاملاً سالم حفظ شده بود.
«توتعنخآمون» که یازدهمین فرعون مصر باستان و از دودمان هجدهم یا همان پادشاهی نو به شمار میرود، ۹ سال بر مصر حکومت کرد و در سن ۱۸ سالگی درگذشت.
اگرچه دوران حکومتش کوتاه بود، اما به دلیل کشف جنجالی مقبرهاش در سال ۱۹۲۲همراه با هزاران شیء باستانی، به عنوان یکی از مشهورترین فراعنه محسوب میشود.
مالاریای مرگبار
در حالی که امروز درمان مالاریا کاملاً ساده است، اما در دوران مصر باستان، پشههای مالاریا کاملاً مرگبار بودند و هماکنون متخصصان و باستانشناسان با تجزیه و تحلیل DNA این مومیایی، علت مرگ فرعون مصر را که بیش از یک قرن موضوع بحث بود، مالاریا عنوان کردهاند. به گفته پژوهشگران، تعیین علت مرگ یک مومیایی به دلیل تخریب بقایا در طول زمان و فرآیند مومیایی کردن که شامل خارج کردن تمام اندامها بجز قلب میشود، کاری دشوار است، اما در نهایت DNA میتواند سرنخهایی از سابقه سلامتی یک مومیایی به محققان بدهد. «تیم بتی» یکی از محققان این گروه تحقیقاتی گفت: «تحقیقات بیشتر روی DNA این مومیایی مشهور نشان میدهد وی پادشاهی نوجوان و حاصل یک ازدواج فامیلی بوده و همین امر زمینهساز مشکلات سلامتی متعددی برای فرعون شده و احتمالاً در کنار گزش پشه مالاریا، منجر به کوتاه شدن طول عمر وی شده است.
ازدواجهای فامیلی دردسرساز
در مصر باستان، ازدواجهای فامیلی در خانوادههای سلطنتی بسیار رایج بوده، اما این عمل، خطر بیماریهای ژنتیکی و ناهنجاریهای مادرزادی را به طور چشمگیری افزایش میداده است. بنا بر اطلاعات به دست آمده، پدر و مادر این فرعون مشهور باستانی مصر هم با یکدیگر دخترعمو و پسرعمو بودهاند. در سال ۲۰۲۲ مصرشناس فرانسوی «مارک گابولد» در سخنرانی خود در دانشگاه هاروارد با اشاره به مطالعه سال ۲۰۱۰ توضیح داد که شباهت ژنتیکی بین والدین میتواند نتیجه سه نسل پیاپی ازدواج بین پسرعموها و دخترعموها باشد که در نتیجه آن، DNA در نسل سوم به قدری شبیه میشود که میتواند اختلالات سلامتی را برای فرزندان پدید آورد.
نکروز پا در فرعون مصر
همچنین این مطالعه نشان داد فرعون با چندین بیماری از جمله بیماری کوهلر نوع ۲، بهعنوان یک اختلال نادر استخوانی در پاهای کودکان که جریان خون به بافت استخوانی را محدود کرده و باعث نکروز (مرگ بافت) میشود نیز دست به گریبان بوده است. همچنین با استفاده از سیتیاسکن، ابتلای وی به نکروز در پای چپ تأیید و دلیلی برای وجود چندین عصا و یک جعبه دارویی در مقبره وی، یافت شد. با توجه به این اطلاعات، محققان ترکیب تأثیر نکروز و عفونتهای مالاریا را به عنوان محتملترین علت مرگ فرعون شناسایی کردند.
منبع: فرارو