استودیو جیبلی و سایر ناشران ژاپنی از اوپن‌ای‌ای درخواست کرده‌اند استفاده از آثارشان برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی را متوقف کند.
تأثیر عمیق بر استودیو جیبلی
استودیو جیبلی، استودیوی پویانمایی پشت فیلم‌هایی مانند «شهر اشباح» (Spirited Away) و «همسایه من توتورو» (My Neighbor Totoro)، به‌طور ویژه تحت تأثیر محصولات هوش مصنوعی مولد (Generative AI) اوپن‌ای قرار گرفته است. زمانی که تولیدکننده تصویر بومی چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) در ماه مارس راه‌اندازی شد، تبدیل به یک ترند محبوب در بین کاربران شد تا از آن برای بازآفرینی سلفی‌ها یا تصاویر حیوانات خانگی خود به سبک فیلم‌های این استودیو استفاده کنند. حتی سام آلتمن (Sam Altman)، مدیرعامل اوپن‌ای، تصویر پروفایل خود در پلتفرم ایکس (X) را به یک تصویر «جیبلی‌شده» تغییر داد.
درخواست رسمی برای توقف
اکنون، با دسترسی بیشتر مردم به اپلیکیشن سورا (Sora) و تولیدکننده ویدیوی اوپن‌ای، انجمن توزیع محتوای خارج از ژاپن (CODA) درخواست کرده است که اوپن‌ای از استفاده از محتوای اعضای آن برای یادگیری ماشین (Machine Learning) بدون اجازه، خودداری کند.
این درخواست بی‌مناسبت نیست. رویکرد اوپن‌ای در قبال کار با محتوای دارای حق تکثیر، «عذرخواهی بعدی به جای اجازه قبلی» است که ایجاد عکس‌ها و ویدیوهای شخصیت‌های دارای حق تکثیر و افراد مشهور درگذشته را برای کاربران بیش از حد آسان کرده است. این رویکرد موجب شکایت از نهادهایی مانند نینتندو (Nintendo) و همچنین بنیاد دکتر مارتین لوتر کینگ جونیور شده است، که به راحتی می‌توان در اپ سورا دیپ فیک (Deepfake) آن‌ها را ساخت.
انتخاب با اوپن‌ای و چالش‌های حقوقی
این انتخاب بر عهده اوپن‌ای است که آیا با این درخواست‌ها همکاری کند یا خیر؛ در صورت عدم همکاری، طرف‌های زیان‌دیده می‌توانند دعوای قضایی مطرح کنند، اگرچه قانون ایالات متحده در مورد استفاده از مطالب دارای حق تکثیر برای آموزش هوش مصنوعی هنوز نامشخص است.
تاکنون سابقه کمی برای راهنمایی قضات در تفسیر قانون حق تکثیر، که از سال ۱۹۷۶ به‌روزرسانی نشده، وجود دارد. با این حال، یک حکم اخیر از ویلیام السوپ (William Alsup)، قاضی فدرال ایالات متحده، مشخص کرد که آنتروپیک (Anthropic) با آموزش هوش مصنوعی خود بر روی کتاب‌های دارای حق تکثیر، قانون را نقض نکرده است – اگرچه این شرکت به دلیل دزدی دریایی (پیریت) کتاب‌هایی که برای آموزش استفاده کرده بود، جریمه شد.
تفاوت در قوانین ژاپن
اما CODA ژاپن ادعا می‌کند که این عمل ممکن است در ژاپن نقض حق تکثیر محسوب شود.
انجمن توزیع محتوای خارج از ژاپن اعلام کرد: در مواردی، مانند سورا ۲، که آثار خاص دارای حق تکثیر بازتولید یا به طور مشابهی به عنوان خروجی تولید می‌شوند، CODA این عمل تکثیر در فرآیند یادگیری ماشین را ممکن است مصداق نقض حق تکثیر بداند. تحت نظام حق تکثیر ژاپن، عموماً برای استفاده از آثار دارای حق تکثیر، اجازه قبلی لازم است و هیچ سیستمی وجود ندارد که به فرد اجازه دهد مسئولیت نقض را از طریق اعتراض بعدی رد کند.
هایائو میازاکی و واکنش تند به هوش مصنوعی
هایائو میازاکی، یکی از چهره‌های محوری و خلاق استودیو جیبلی (Studio Ghibli)، تاکنون به‌طور مستقیم در مورد گسترش تفسیرهای تولیدشده توسط هوش مصنوعی (AI) از آثارش اظهارنظری نکرده است. با این حال، زمانی که در سال ۲۰۱۶ به او انیمیشن سه‌بعدی تولیدشده توسط هوش مصنوعی نشان داده شد، واکنش او این بود که گفت از دیدن آن کاملاً احساس انزجار می‌کند.
یک موضع‌گیری شخصی و فلسفی
او در آن زمان گفت: «من نمی‌توانم این چیزها را تماشا کنم و آن را جالب بیابم. من به‌شدت احساس می‌کنم که این توهینی به خود زندگی است.»
